Bir yazılım dili; bilgisayarların, cep telefonlarının, tabletlerin ve diğer elektronik cihazların amaçlandığı gibi çalışmasına ve çeşitli görevleri yerine getirmesine yardımcı olan bir dizi komut yayınlar. Birçok yazılım dili türü vardır ve belirli bir cihazın veya programın felsefesine ve amaçlarına göre doğru olanı seçmeniz önemlidir.
Yazılım Nedir?
Yazılım, insanların istenen görevleri gerçekleştirmek için bilgisayarlarla iletişim kurmasını sağlar. Bilgisayarlar insan dilini anlamaz, bu nedenle insanlar, yönergeleri, cihazların uygulamalar, web siteleri ve yazılım programları olarak izleyebileceği ikili koda çevirmek için programlama dillerini kullanır.
Yazılım, giderek artan dijital dünyamızda çok önemli bir rol oynamaktadır. Modern yaşamın birçok yönü yazılıma dayanır. Bilgisayarlar, akıllı telefonlar ve tabletler, trafik ışıkları, sosyal medya platformları ve klima sistemleri gibi günlük öğelerin yanı sıra düzgün çalışması için yazılım gereklidir.
Yazılım Dili Nedir?
Yazılım dili, geliştiriciler tarafından bilgisayarlarla iletişim kurmak için kullanılan bilgisayar dilleridir. Bir yazılım dili, bir bilgisayarın belirli bir görevi yerine getirebilmesi için bir dizi talimattan oluşur. Geliştiriciler, masaüstü uygulamaları ve web siteleri oluşturmak için yazılım dillerine güvenir. Bunları ayrıca mobil geliştirme için kullanılır.
Yazılım dillerinin farklı türleri vardır: düşük seviyeli diller, orta seviyeli diller ve yüksek seviyeli diller. Çoğu yazılım geliştiricisi, birden çok dilin temel özelliklerine aşinadır.
En İyi 12 Yazılım Dili
Statista’ya göre, JavaScript, HTML, CSS, Python ve SQL, yazılım geliştirme için en popüler programlama dilleridir.
1. JavaScript
JavaScript genellikle Java ile karıştırılır. Her ikisi de Oracle’ın ticari markasıdır, ancak çok farklıdır. JavaScript en güçlü, dinamik ve esnek nesne yönelimli dillerden biridir ve belki de öğrenmesi en önemli olanıdır. Şimdiye kadarki en popüler yazılım dilidir ve popülaritesi hala artmaktadır. JavaScript, animasyon, grafik, slayt gösterileri ve etkileşimli formlar sunan web siteleri için başvurulacak dildir. JavaScript, web kullanıcılarının bilgi girebilmesinin ve her gün ziyaret ettikleri çoğu web sitesiyle etkileşim kurabilmesinin nedenidir.
Örnek Javascript Programı:
// Basit bir Kitap Sınıfı ve kitap nesneleri oluşturma
class Kitap {
constructor(isim, yazar, yayinYili) {
this.isim = isim;
this.yazar = yazar;
this.yayinYili = yayinYili;
}
bilgileriGoster() {
console.log(`Kitap: ${this.isim}, Yazar: ${this.yazar}, Yayın Yılı: ${this.yayinYili}`);
}
}
// Kitap nesneleri oluşturma
const kitap1 = new Kitap('Harry Potter ve Felsefe Taşı', 'J.K. Rowling', 1997);
const kitap2 = new Kitap('Yüzüklerin Efendisi', 'J.R.R. Tolkien', 1954);
const kitap3 = new Kitap('1984', 'George Orwell', 1949);
// Kitapların bilgilerini göster
kitap1.bilgileriGoster();
kitap2.bilgileriGoster();
kitap3.bilgileriGoster();2. HTML
HTML, HyperText Markup Language anlamına gelir. Programlama dünyasına en erişilebilir basamak taşlarından biridir.
Teknik olarak HTML bir biçimlendirme dilidir, yani bir web sitesindeki bilgilerin görünümünü biçimlendirmekten sorumludur. Temelde HTML, normal metin içeren web sayfalarını tanımlamak için kullanılır. Bu listedeki diğer programlama dilleriyle aynı işlevselliğe sahip değildir ve bir sitede metin oluşturmak ve yapılandırmakla sınırlıdır. Bölümler, başlıklar, bağlantılar ve paragrafların tümü HTML alanının parçalarıdır.
2020’de HTML, Stack Overflow’un dünyada CSS ile en yaygın kullanılan diller listesinde 2. sıradaki yerini paylaşır.
Örnek HTML Kodu:
<!DOCTYPE html>
<html lang="tr">
<head>
<meta charset="UTF-8">
<meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1.0">
<title>Örnek Web Sayfası</title>
</head>
<body>
<header>
<h1>Merhaba, Dünya!</h1>
</header>
<nav>
<ul>
<li><a href="#">Anasayfa</a></li>
<li><a href="#">Hakkımızda</a></li>
<li><a href="#">Hizmetler</a></li>
<li><a href="#">İletişim</a></li>
</ul>
</nav>
<main>
<section>
<h2>Hakkımızda</h2>
<p>Web sayfamız, web teknolojileriyle ilgili içerikler sunmayı amaçlayan bir sitedir.</p>
</section>
<section>
<h2>Hizmetlerimiz</h2>
<ul>
<li>Web Tasarım</li>
<li>Web Geliştirme</li>
<li>SEO</li>
</ul>
</section>
</main>
<footer>
<p>Telif Hakkı © 2023 Örnek Web Sayfası</p>
</footer>
</body>
</html>3. Python
Python, yaygın olarak kullanılan başka bir programlama dilidir. Google, Dropbox, Venmo, YouTube ve Yahoo Maps gibi internet devleri tarafından kullanılan üst düzey ve genel amaçlı bir dildir.
Örnek Python Programı:
Fibonacci Dizisi: Fibonacci dizisi, her sayının kendisinden önceki iki sayının toplamı olduğu bir sayı dizisidir. İşte Fibonacci dizisini hesaplayan Python kodu:
def fibonacci(n):
if n <= 0:
return "Geçersiz giriş"
elif n == 1:
return 0
elif n == 2:
return 1
else:
return fibonacci(n-1) + fibonacci(n-2)
sayi = int(input("Fibonacci dizisinin kaçıncı elemanını hesaplamak istersiniz? "))
sonuc = fibonacci(sayi)
print(f"{sayi}. Fibonacci elemanı: {sonuc}")İkilik (Binary) Sayı Dönüşümü: Bir ondalık sayıyı ikilik (binary) sayı sistemine dönüştüren Python kodu:
def ondalik_ikilik(d):
if d == 0:
return "0"
binary = ""
while d > 0:
remainder = d % 2
binary = str(remainder) + binary
d = d // 2
return binary
sayi = int(input("Ondalık sayıyı ikilik sayıya dönüştürün: "))
sonuc = ondalik_ikilik(sayi)
print(f"{sayi} sayısının ikilik tabandaki karşılığı: {sonuc}")4. SQL
SQL şu anda ilişkisel veri tabanları oluşturmak ve sorgulamak için en popüler dildir. SQL bir yazılım dili olmasa da, prosedürel uzantılar ona bir programlama dilinin işlevselliğini verebilir.
Örnek SQL Programı:
Örnek olarak, bir “Öğrenciler” adlı veritabanında “Öğrenci” tablosu oluşturup, içine öğrencilere ait bilgiler ekleyen SQL kodu:
-- Öğrenciler veritabanını oluştur
CREATE DATABASE OgrencilerDB;
-- Öğrenciler tablosunu oluştur
CREATE TABLE Ogrenciler (
id INT PRIMARY KEY AUTO_INCREMENT,
ad VARCHAR(50) NOT NULL,
soyad VARCHAR(50) NOT NULL,
yas INT,
bolum VARCHAR(100)
);
-- Öğrenciler tablosuna veri ekle
INSERT INTO Ogrenciler (ad, soyad, yas, bolum)
VALUES ('Ali', 'Yılmaz', 22, 'Bilgisayar Mühendisliği'),
('Ayşe', 'Kara', 20, 'İşletme'),
('Mehmet', 'Demir', 21, 'Makine Mühendisliği');5. Java
Java, çok yönlü, uyumlu ve en yaygın kullanılan yazılım dillerinden biridir. Cep telefonu pazarının %88’ine hakim olan Android telefonların arkasındaki işletim sistemine güç verir. Java, uygulamaları programlamak, küçük ve büyük sistem geliştirme için kullanılabilir.
Örnek Java Programı:
Kullanıcıdan alınan iki sayının toplamını hesaplayan bir Java programı:
import java.util.Scanner;
public class ToplamaProgrami {
public static void main(String[] args) {
// Kullanıcıdan giriş almak için Scanner sınıfını kullanalım
Scanner scanner = new Scanner(System.in);
System.out.print("Birinci sayıyı girin: ");
int sayi1 = scanner.nextInt();
System.out.print("İkinci sayıyı girin: ");
int sayi2 = scanner.nextInt();
// Toplamı hesaplayalım
int toplam = sayi1 + sayi2;
// Sonucu ekrana yazdıralım
System.out.println("Toplam: " + toplam);
// Scanner nesnesini kapatmayı unutmayalım
scanner.close();
}
}6. C
C, eski ve çok yönlü yazılım dillerinden biridir. Başlangıçta Unix sistemleri için oluşturulmuş olsa da, platformlar arasında kullanılır. Genellikle oyunlarda kullanılır. C’nin 20. yüzyılın ortalarından beri var olmasına ve diğer birçok dilin öncüsü olmasına rağmen, en yaygın programlama dillerinden biri olmaya devam etmektedir.
Örnek C Programı:
Kullanıcıdan alınan iki sayının toplamını hesaplayan bir C programı:
#include <stdio.h>
int main() {
int sayi1, sayi2, toplam;
printf("Birinci sayiyi girin: ");
scanf("%d", &sayi1);
printf("Ikinci sayiyi girin: ");
scanf("%d", &sayi2);
// Toplamı hesaplayalım
toplam = sayi1 + sayi2;
// Sonucu ekrana yazdıralım
printf("Toplam: %d\n", toplam);
return 0;
}7. C++
C++, nesne yönelimli ve orta düzey bir yazılım dilidir. Kökleri C’de olsa da, büyük, karmaşık projeler ve yüksek performanslı uygulamalar için çok daha uygundur. Birçok büyük şirket C++ kullanır.
Örnek C++ Programı:
Kullanıcıdan alınan iki sayının toplamını hesaplayan bir C++ programı:
#include <iostream>
int main() {
int sayi1, sayi2, toplam;
std::cout << "Birinci sayiyi girin: ";
std::cin >> sayi1;
std::cout << "Ikinci sayiyi girin: ";
std::cin >> sayi2;
// Toplamı hesaplayalım
toplam = sayi1 + sayi2;
// Sonucu ekrana yazdıralım
std::cout << "Toplam: " << toplam << std::endl;
return 0;
}8. C#
C# veya C Sharp, öğrenmesi kolay nesne yönelimli bir dildir ve C ailesinin bir üyesidir. Microsoft tarafından tasarlanan C#, mobil ve masaüstü uygulamaları, oyunlar, web siteleri ve veri tabanı uygulamaları için kullanılır.
Örnek C# Programı:
Kullanıcıdan alınan bir dizideki sayıların ortalamasını hesaplayan bir C# programı:
using System;
class Program
{
static void Main()
{
int n;
double toplam = 0;
Console.Write("Dizinin eleman sayısını girin: ");
n = Convert.ToInt32(Console.ReadLine());
int[] dizi = new int[n];
// Kullanıcıdan dizinin elemanlarını alalım
for (int i = 0; i < n; i++)
{
Console.Write($"Dizinin {i+1}. elemanını girin: ");
dizi[i] = Convert.ToInt32(Console.ReadLine());
toplam += dizi[i];
}
// Ortalamayı hesaplayalım
double ortalama = toplam / n;
// Sonucu ekrana yazdıralım
Console.WriteLine($"Dizinin ortalaması: {ortalama}");
}
}9. Objective-C
1980’lerde geliştirilen Objective-C, Smalltalk tarzı mesajlaşma ekleyen genel amaçlı ve nesne yönelimli bir dildir. Apple, 2014’te Swift’i piyasaya sürene kadar işletim sistemleri ve uygulamaları için Objective-C’yi kullanıyordu. Apple, Objective-C tabanlı uygulamaları hâlâ desteklemektedir.
Örnek Objective-C Programı:
Bir kitap sınıfını ve kitaplara ait özellikleri ve metotları içeren bir Objective-C programı:
#import <Foundation/Foundation.h>
// Kitap sınıfı tanımı
@interface Kitap : NSObject
// Özellikler
@property NSString *isim;
@property NSString *yazar;
@property int yayinYili;
// Metotlar
- (instancetype)initWithIsim:(NSString *)isim yazar:(NSString *)yazar yayinYili:(int)yayinYili;
- (void)bilgileriGoster;
@end
// Kitap sınıfı implementasyonu
@implementation Kitap
// Başlatıcı (initializer) metot
- (instancetype)initWithIsim:(NSString *)isim yazar:(NSString *)yazar yayinYili:(int)yayinYili {
self = [super init];
if (self) {
_isim = isim;
_yazar = yazar;
_yayinYili = yayinYili;
}
return self;
}
// Kitap bilgilerini gösteren metot
- (void)bilgileriGoster {
NSLog(@"Kitap: %@, Yazar: %@, Yayın Yılı: %d", _isim, _yazar, _yayinYili);
}
@end
int main(int argc, const char * argv[]) {
@autoreleasepool {
// Kitap nesneleri oluşturalım
Kitap *kitap1 = [[Kitap alloc] initWithIsim:@"Harry Potter ve Felsefe Taşı" yazar:@"J.K. Rowling" yayinYili:1997];
Kitap *kitap2 = [[Kitap alloc] initWithIsim:@"Yüzüklerin Efendisi" yazar:@"J.R.R. Tolkien" yayinYili:1954];
Kitap *kitap3 = [[Kitap alloc] initWithIsim:@"1984" yazar:@"George Orwell" yayinYili:1949];
// Kitapların bilgilerini gösterelim
[kitap1 bilgileriGoster];
[kitap2 bilgileriGoster];
[kitap3 bilgileriGoster];
}
return 0;
}10. Swift
Swift, Apple tarafından iOS, macOS, iPadOS, WatchOS, tvOS, z/OS dahil olmak üzere tüm işletim sistemleri için kullanılan genel amaçlı ve çok paradigmalı bir dildir. Linux’ta da çalışır.
Örnek Swift Programı:
Kullanıcıdan alınan bir dizideki sayıların ortalamasını hesaplayan bir Swift programı:
import Foundation
func ortalamaHesapla(_ dizi: [Int]) -> Double {
let toplam = dizi.reduce(0, +)
return Double(toplam) / Double(dizi.count)
}
print("Dizinin eleman sayısını girin: ")
if let input = readLine(), let n = Int(input) {
var dizi: [Int] = []
// Kullanıcıdan dizinin elemanlarını alalım
for i in 1...n {
print("Dizinin \(i). elemanını girin: ")
if let eleman = readLine(), let sayi = Int(eleman) {
dizi.append(sayi)
} else {
print("Geçersiz giriş, tekrar deneyin.")
exit(1)
}
}
// Ortalamayı hesaplayalım
let ortalama = ortalamaHesapla(dizi)
// Sonucu ekrana yazdıralım
print("Dizinin ortalaması: \(ortalama)")
} else {
print("Geçersiz giriş, tekrar deneyin.")
}11. PHP
PHP, 1994 yılında Personal Home Page adı altında özellikle web geliştirme için oluşturulmuştur. PHP hala web geliştirme için kullanılmaktadır. PHP kolayca HTML kodlarına yerleştirilebilir.
Örnek PHP Programı:
Kullanıcıdan alınan bir sayının faktöriyelini hesaplayan bir PHP programı:
<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
<title>Faktöriyel Hesaplama</title>
</head>
<body>
<h2>Faktöriyel Hesaplama</h2>
<form method="post">
Sayıyı girin: <input type="text" name="sayi">
<input type="submit" name="hesapla" value="Hesapla">
</form>
<?php
// Faktöriyel hesaplayan fonksiyon
function faktoriyel($n) {
if ($n == 0 || $n == 1) {
return 1;
} else {
return $n * faktoriyel($n - 1);
}
}
// Form gönderildiyse faktöriyel hesaplayalım
if (isset($_POST['hesapla'])) {
$sayi = $_POST['sayi'];
// Sayının faktöriyelini hesaplayalım
$faktoriyel = faktoriyel($sayi);
echo "<p>$sayi sayısının faktöriyeli: $faktoriyel</p>";
}
?>
</body>
</html>
12. Ruby
Ruby, en popüler programlama dillerinden biridir. Kickstarter, Airbnb ve Hulu gibi sağlam siteler için kullanılan esnek, nesne yönelimli, dinamik, genel amaçlı bir dildir.
Örnek Ruby Programı:
Kullanıcıdan alınan bir cümlenin içerdiği kelime sayısını ve her kelimenin uzunluğunu hesaplayan bir Ruby programı:
def kelime_hesapla(cumle)
kelimeler = cumle.split(" ")
kelime_sayisi = kelimeler.length
kelime_uzunluklari = kelimeler.map { |kelime| kelime.length }
return kelime_sayisi, kelime_uzunluklari
end
puts "Bir cümle girin: "
cumle = gets.chomp
sayi, uzunluklar = kelime_hesapla(cumle)
puts "Cümledeki kelime sayısı: #{sayi}"
puts "Her kelimenin uzunluğu: #{uzunluklar.join(", ")}"
Geleceğin Programlama Dilleri
Aşağıdaki listedeki programlama dilleri, en popüler programlama dilleri olmasalar da, birçoğunun yakın gelecekte popüler olması beklenmektedir.
2023 yazılım geliştirme için en iyi programlama dilleri aşağıdakileri içerir:
1. Rust
Rust, DropBox da dahil olmak üzere bazı büyük markaların tercih ettiği bir yazılım dilidir. Bazı büyük markaların tercihlerinden biri olarak son iki yılda hacmini neredeyse üç katına çıkarmıştur. Birkaç yıldır StackOverflow’ta en sevilen dil olmuştur.
Rust; yüksek performanslı, çok paradigmalı, genel amaçlı bir dildir, bu da onu ideal yazılım geliştirme dillerinden biri yapar. Yazılım geliştiriciler, ilginç ve destekleyici bir topluluk olan Rust’ta yazmaktan keyif alır. Rust henüz olgunlaşmamış olsa da IoT ve AR/VR’da güçlü kullanım örnekleri şimdiden kanıtlanmıştır.
Örnek Rust Programı:
Kullanıcıdan alınan bir dizinin en büyük elemanını bulan bir Rust programı:
use std::io;
fn main() {
// Dizinin boyutunu kullanıcıdan alalım
println!("Dizinin eleman sayısını girin: ");
let mut input = String::new();
io::stdin().read_line(&mut input).expect("Okuma hatası");
let n: usize = input.trim().parse().expect("Sayıya dönüştürme hatası");
let mut dizi = Vec::new();
// Kullanıcıdan dizinin elemanlarını alalım
for i in 0..n {
println!("Dizinin {}. elemanını girin: ", i + 1);
let mut eleman_input = String::new();
io::stdin().read_line(&mut eleman_input).expect("Okuma hatası");
let eleman: i32 = eleman_input.trim().parse().expect("Sayıya dönüştürme hatası");
dizi.push(eleman);
}
// En büyük elemanı bulalım
let mut en_buyuk = dizi[0];
for &eleman in &dizi {
if eleman > en_buyuk {
en_buyuk = eleman;
}
}
println!("Dizinin en büyük elemanı: {}", en_buyuk);
}2. Clojure
Clojure, popülerlik açısından henüz ilk 50’ye giremese de, en yüksek ve en sevilen diller arasında yer alır. Clojure, Java platformunda Lisp’in (başka bir dil) dinamik ve işlevsel bir lehçesidir, büyük şirketler ve start-up’lar arasında önemli bir büyüme görür ve Java’dan geçiş yapmak isteyen işletmelere çok daha basit ve daha çevik bir programlama deneyimi getirir. Clojure, kurumsal uygulamalar, web geliştirme, veri bilimi, mobil uygulama ve hatta grafikler ve oyunlar dahil olmak üzere çeşitli alanlarda kullanılır.
Örnek Clojure Programı:
Kullanıcıdan alınan bir dizinin en büyük elemanını bulan bir Clojure programı:
(defn en-buyuk-eleman [dizi]
(apply max dizi))
(defn dizi-olustur [n]
(loop [dizi []
i 1]
(if (< i (inc n))
(recur (conj dizi (read-line)) (inc i))
dizi)))
(println "Dizinin eleman sayısını girin: ")
(let [n (Integer/parseInt (read-line))
dizi (dizi-olustur n)]
(println "Dizinin en büyük elemanı: " (en-buyuk-eleman (map #(Integer/parseInt %) dizi))))3. TypeScript
TypeScript hala gelecek vaat eden bir dildir, Microsoft tarafından sürdürülen JavaScript’in bir üst kümesi olarak kabul edilir ve front-end geliştiriciler arasında çok popülerdir. 2012’de kullanıma sunulduğundan beri, GitHub’ın en iyi diller listesine dördüncü sırada yer alır ve bu listedeki tüm diller arasında en hızlı yükselişi göstermiştir. Stack Overflow’ta ise geliştiricilerin en çok çalışmak istediği diller listesindedir.
TypeScript, JavaScript’e sözdizimi ekler ve hataları azaltmak için dikkate değer bir yazım denetimi özelliği sunar. TypeScript, büyümesini hızlandırmaya yardımcı olan geniş bir proje tabanı için kullanılabilir.
Örnek TypeScript Programı:
Kullanıcıdan alınan iki sayının toplamını hesaplayan bir TypeScript programı:
function toplamHesapla(sayi1: number, sayi2: number): number {
return sayi1 + sayi2;
}
// Kullanıcıdan sayıları alalım
const sayi1: number = parseFloat(prompt("Birinci sayıyı girin: "));
const sayi2: number = parseFloat(prompt("İkinci sayıyı girin: "));
// Toplamı hesaplayalım
const toplam: number = toplamHesapla(sayi1, sayi2);
// Sonucu ekrana yazdıralım
console.log("Toplam: " + toplam);4. Elixir
2011 yılında geliştirilen Elixir, şu anda The Financial Times, PepsiCo ve Pinterest gibi büyük markalar tarafından kullanılmaktadır ve “en sevilen programlama dilleri” arasında ilk 4’e girmiştir. Elixir, Erlang’ın sanal makinesi üzerine kurulmuş dinamik ve işlevsel bir dildir. Temiz sözdizimi ve büyük işlem hacimleri yapabilen ölçeklenebilir, bakımı yapılabilir, hataya dayanıklı sistemler oluşturma yeteneği ile bilinir.
Örnek Elixir Programı:
Kullanıcıdan alınan bir metinde geçen kelimelerin sayısını ve her bir kelimenin kaç kez geçtiğini hesaplayan bir Elixir programı:
defmodule KelimeSayacı do
def kelimeleri_say(metin) do
metin
|> String.downcase()
|> String.split(~r/\W+/)
|> Enum.reduce(%{}, &sayici(&1, &2))
end
defp sayici(sayilar, kelime) do
Map.update(sayilar, kelime, 1, &(&1 + 1))
end
end
IO.puts("Metni girin: ")
metin = IO.gets("") |> String.trim()
kelime_sayisi = KelimeSayacı.kelimeleri_say(metin)
IO.puts("Metindeki kelime sayısı: #{length(kelime_sayisi)}")
Enum.each(kelime_sayisi, fn {kelime, sayi} ->
IO.puts("#{kelime}: #{sayi}")
end)5. Julia
Julia, genel amaçlı kabul edilen, ancak en yaygın olarak matematik, veri bilimi, makine öğrenimi ve yapay zeka için kullanılan üst düzey ve yüksek performanslı bir programlama dilidir. Python bu alanlar için en popüler seçenek olmaya devam etse de, Julia’nın popülaritesi 2022’nin başlarında yaklaşık 35 milyon indirme ile artmaktadır.
Örnek Julia Programı:
Kullanıcıdan alınan bir dizideki sayıların standart sapmasını hesaplayan bir Julia programı:
function standart_sapma(dizi)
n = length(dizi)
ortalama = sum(dizi) / n
toplam = sum((x - ortalama) ^ 2 for x in dizi)
sapma = sqrt(toplam / (n - 1))
return sapma
end
println("Dizinin eleman sayısını girin: ")
n = parse(Int, readline())
dizi = []
# Kullanıcıdan dizinin elemanlarını alalım
for i in 1:n
println("Dizinin $i. elemanını girin: ")
push!(dizi, parse(Float64, readline()))
end
sapma = standart_sapma(dizi)
println("Dizinin standart sapması: ", sapma)6. Swift
Hala çok yeni bir dil olmasına rağmen Swift, iOS geliştirme için resmi dildir. Swift, kullanıcı dostu olarak bilinir, yeni programcılar için çok uygundur ve güvenlik ve hız ile tanınır. Swift, büyük ölçüde üçüncü taraf araçlara güvenir, ancak yine de herhangi bir iOS geliştirmesi için en iyi seçimdir.
Örnek Swift Programı:
Kullanıcıdan alınan bir metinde geçen kelimeleri sayan ve her bir kelimenin kaç kez geçtiğini hesaplayan bir Swift programı:
import Foundation
func kelimeSayacı(metin: String) -> [String: Int] {
let kelimeler = metin.lowercased().components(separatedBy: .punctuationCharacters).joined().components(separatedBy: .whitespacesAndNewlines).filter { !$0.isEmpty }
var sayac: [String: Int] = [:]
for kelime in kelimeler {
sayac[kelime, default: 0] += 1
}
return sayac
}
print("Metni girin: ")
if let metin = readLine() {
let kelimeSayisi = kelimeSayacı(metin: metin)
print("Metindeki toplam kelime sayısı: \(kelimeSayisi.count)\n")
for (kelime, sayi) in kelimeSayisi {
print("\(kelime): \(sayi)")
}
}7. Kotlin
Android geliştirme için resmi dil olan Kotlin, Android mobil uygulamaları için popüler bir seçimdir. Ayrıca, daha hızlı derlemeye izin veren hem alıcı hem de işlevsel programlama özelliklerine sahip temiz ve güçlü bir sözdizimi ile bilinir.
Örnek Kotlin Programı:
Kullanıcıdan alınan bir dizideki sayıların toplamını ve ortalamasını hesaplayan bir Kotlin programı:
import java.util.Scanner
fun main() {
val scanner = Scanner(System.`in`)
print("Dizinin eleman sayısını girin: ")
val n = scanner.nextInt()
val dizi = IntArray(n)
// Kullanıcıdan dizinin elemanlarını alalım
for (i in 0 until n) {
print("Dizinin ${i + 1}. elemanını girin: ")
dizi[i] = scanner.nextInt()
}
// Toplamı ve ortalamayı hesaplayalım
val toplam = dizi.sum()
val ortalama = toplam.toDouble() / n
println("Dizinin toplamı: $toplam")
println("Dizinin ortalaması: $ortalama")
}8. Go
Go (Golang), Google tarafından sunucu tarafı programlama için geliştirilen ancak daha sonra DevOps, bulut, yapay zeka, veri bilimi ve oyunlar gibi diğer alanlara genişletilen bir dildir. Diğer Google girişimlerinde olduğu gibi Go da basitliğiyle bilinir ve yeni bir dil olarak TIOBE Programming Index’te istikrarlı bir şekilde yükselmektedir. Şu anda en popüler dillerde 12. sıradadır.
Örnek Go Programı:
Kullanıcıdan alınan bir dizideki sayıların toplamını ve ortalamasını hesaplayan bir Go programı:
package main
import (
"fmt"
"os"
"strconv"
)
func main() {
var n int
fmt.Print("Dizinin eleman sayısını girin: ")
fmt.Scan(&n)
dizi := make([]int, n)
// Kullanıcıdan dizinin elemanlarını alalım
for i := 0; i < n; i++ {
fmt.Printf("Dizinin %d. elemanını girin: ", i+1)
var eleman string
fmt.Scan(&eleman)
sayi, err := strconv.Atoi(eleman)
if err != nil {
fmt.Println("Geçersiz giriş, tekrar deneyin.")
os.Exit(1)
}
dizi[i] = sayi
}
// Toplamı ve ortalamayı hesaplayalım
toplam := 0
for _, eleman := range dizi {
toplam += eleman
}
ortalama := float64(toplam) / float64(n)
fmt.Printf("Dizinin toplamı: %d\n", toplam)
fmt.Printf("Dizinin ortalaması: %.2f\n", ortalama)
}9. F#
F# ilk olarak 2005 yılında F# Software Foundation, Microsoft ve diğer katkıda bulunanlar tarafından geliştirilen bir .NET ve JavaScript genel amaçlı dili olarak ortaya çıkmıştır. F# en yaygın olarak web, bulut, veri bilimi ve uygulamalar için kullanılır. F#, en popüler dillerde ilk 50’ye girememekle birlikte, bazıları tarafından en popüler işlevsel dil olarak görülür.
Örnek F# Programı:
Kullanıcıdan alınan bir dizideki sayıların toplamını ve ortalamasını hesaplayan bir F# programı:
open System
let toplamVeOrtalamaHesapla dizi =
let toplam = Array.sum dizi
let n = Array.length dizi
let ortalama = float toplam / float n
(toplam, ortalama)
[<EntryPoint>]
let main argv =
printfn "Dizinin eleman sayısını girin: "
let n = int (Console.ReadLine())
let dizi = Array.create n 0
// Kullanıcıdan dizinin elemanlarını alalım
for i in 0 .. n - 1 do
printfn "Dizinin %d. elemanını girin: " (i + 1)
dizi.[i] <- int (Console.ReadLine())
// Toplamı ve ortalamayı hesaplayalım
let toplam, ortalama = toplamVeOrtalamaHesapla dizi
printfn "Dizinin toplamı: %d" toplam
printfn "Dizinin ortalaması: %f" ortalama
0 // Program başarıyla sona erdiğinde dönüş kodu olarak 0 döndürüyoruz.10. Dart
Google, web ve mobil uygulamalar için Dart’ı geliştirdi. Bugün, platformlar arası uygulamalar için ilk üç çerçeveden biri olan Flutter çerçevesini kullanması ve iyi kullanıcı arayüzü oluşturması nedeniyle sevilmektedir. C tarzı sözdizimine dayanan Dart, nesne yönelimlidir ve yerel koda veya JavaScript’e göre derlenir.
Örnek Dart Programı:
Kullanıcıdan alınan bir dizideki sayıların toplamını ve ortalamasını hesaplayan bir Dart programı:
import 'dart:io';
void main() {
stdout.write("Dizinin eleman sayısını girin: ");
var n = int.parse(stdin.readLineSync()!);
var dizi = <int>[];
// Kullanıcıdan dizinin elemanlarını alalım
for (var i = 0; i < n; i++) {
stdout.write("Dizinin ${i + 1}. elemanını girin: ");
var eleman = int.parse(stdin.readLineSync()!);
dizi.add(eleman);
}
// Toplamı ve ortalamayı hesaplayalım
var toplam = dizi.reduce((value, element) => value + element);
var ortalama = toplam / n;
print("Dizinin toplamı: $toplam");
print("Dizinin ortalaması: $ortalama");
}11. Python
Python’un geçmişi 1980’lere kadar gitse de, geçen yıl TIOBE Programming Index’te en üstteki yerini koruyarak güncelliğini korudu ve büyüdü. Python, İngilizce sözdizimine dayalı, kullanımı ve yazması kolay ve çeşitli programlama gereksinimlerine uygulanabilen bir dildir. Web siteleri, web uygulamaları, yapay zeka, veri bilimi ve makine öğrenimi için en iyi masaüstü yazılım geliştirme dilidir.
Örnek Python Programı:
Bir metinde geçen kelimelerin frekansını hesaplayan ve en sık geçen kelimeleri ekrana yazdıran bir Python programıdır. Aynı zamanda, metinde geçen cümle sayısını ve toplam kelime sayısını da hesaplar:
import re
from collections import Counter
def kelime_frekansi(metin):
kelimeler = re.findall(r'\b\w+\b', metin.lower())
frekanslar = Counter(kelimeler)
return frekanslar
def ciktiyi_goster(frekanslar, en_cok=10):
print("Kelime Frekansları:")
for kelime, frekans in frekanslar.most_common(en_cok):
print(f"{kelime}: {frekans} kez")
def metin_istatistikleri(metin):
cümle_sayisi = metin.count('.') + metin.count('!') + metin.count('?')
kelime_sayisi = len(re.findall(r'\b\w+\b', metin))
return cümle_sayisi, kelime_sayisi
if __name__ == "__main__":
metin = """
Python, kullanımı kolay ve güçlü bir programlama dilidir.
Python, veri analitiği, yapay zeka, web geliştirme gibi birçok alanda yaygın olarak kullanılır.
Python diline aşina olan geliştiriciler, hızlı ve verimli uygulamalar oluşturabilir.
"""
frekanslar = kelime_frekansi(metin)
ciktiyi_goster(frekanslar)
cümle_sayisi, kelime_sayisi = metin_istatistikleri(metin)
print(f"Metindeki cümle sayısı: {cümle_sayisi}")
print(f"Metindeki toplam kelime sayısı: {kelime_sayisi}")
Yazılım Dilleri ve Yapay Zeka Etkisi
AI, makine öğrenimi, doğal dil işleme, bilgisayar görüşü ve robotik dahil olmak üzere bir dizi teknolojiyi kapsayan geniş bir alandır. Diğer yazılım geliştirme alanlarında olduğu gibi programlama da yapay zeka (AI) sistemleri geliştirmenin gerekli bir bileşenidir ve öğrenmek için doğru dili seçmek, hızla büyüyen bu alana başlamanıza yardımcı olabilir.
Programlama, bir bilgisayar veya makineye belirli bir görevi gerçekleştirmesi talimatını veren kodu tasarlama, yazma, test etme ve bakımını yapma sürecidir. Yapay zeka bağlamında programlama, makinelerin öğrenmesini, akıl yürütmesini ve insan benzeri kararlar almasını sağlayan algoritmalar oluşturmayı içerir. Yapay zekanın sürekli gelişen dünyasında, yapay zekanın gücünden yararlanmak isteyen her geliştirici için oyunun bir adım önünde olmak çok önemlidir.
Yazılım dili seçimi, bir yapay zeka sisteminin performansını, verimliliğini ve doğruluğunu etkileyebilir. Geliştiriciler, doğru dili kullanarak yapay zeka algoritma ve modellerini verimli bir şekilde tasarlayabilir, uygulayabilir ve optimize edebilir. Bu şekilde, bu çığır açan teknolojinin hızla ilerlemesine katkıda bulunabilir.
Hiç kodunuzla sohbet edebilmeyi, ne düşündüğünü öğrenebilmeyi ve hatta belki onu biraz daha iyi işbirliği yapmaya ikna edebilmeyi dilediniz mi? Öyleyse, ChatGPT Code Interpreter’ın gelişiyle hayaliniz gerçek oldu.
OpenAI tarafından geliştirilen bu yenilikçi araç, ChatGPT’nin çeşitli programlama dillerini anlamasını ve bunlarla etkileşim kurmasını sağlayarak yeteneklerini genişletmek için tasarlanmıştır. ChatGPT Code Interpreter, insan dili ile kod arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların kod girmesine ve ChatGPT’den uygun çıktıları veya açıklamaları almasına olanak tanır.
Sonuç olarak, etkili bir yapay zeka geliştirme süreci geliştirmek için en verimli programlama dilini seçmek çok önemlidir.
Yazılım Türleri
Çeşitli programlama dillerini sınıflandırmak için birçok yol vardır, ancak bunlar genellikle beş ana kategoriye ayrılır. Fakat bazı diller birden fazla tür altında olabilir:
1. Prosedürel programlama dilleri
Prosedürel bir dil, istenen çıktıyı elde etmek için bir dizi ifadeyi veya komutu takip eder. Her adım dizisine prosedür denir ve bu dillerden birinde yazılmış bir programın içinde bir veya daha fazla prosedür olacaktır. Prosedürel dillerinin yaygın örnekleri aşağıdakileri içerir:
- C ve C++
- Java
- Pascal
- BASIC
2. Fonksiyonel programlama dilleri
Fonksiyonel programlama dilleri, ifadelerin yürütülmesine odaklanmak yerine matematiksel işlevlerin ve değerlendirmelerin çıktısına odaklanır. Yeniden kullanılabilir bir kod modülü olan her işlev, belirli bir görevi gerçekleştirir ve bir sonuç döndürür. Sonuç, işleve hangi verileri girdiğinize bağlı olarak değişir. Bazı popüler fonksiyonel programlama dilleri aşağıdakileri içerir:
- Scala
- Erlang
- Haskell
- Elixir
- F#
3. Nesne yönelimli programlama dilleri
Bu dil türü, bir programı, nitelikler ve yöntemler olarak bilinen veri ve program öğelerinden oluşan bir grup nesne olarak ele alır. Nesneler, bir program içinde veya başka programlarda yeniden kullanılabilir. Kodun yeniden kullanılması ve ölçeklenmesi daha kolay olduğundan, bu, onu karmaşık programlar için popüler bir dil türü yapar. Bazı yaygın nesne yönelimli programlama (OOP) dilleri aşağıdakileri içerir:
4. Komut dosyası dilleri
Programcılar, yinelenen görevleri otomatikleştirmek, dinamik web içeriğini yönetmek veya daha büyük uygulamalardaki süreçleri desteklemek için komut dosyası dillerini kullanır. Bazı yaygın betik dilleri aşağıdakileri içerir:
- PHP
- Ruby
- Python
- bash
- Perl
- Node.js
5. Mantıksal programlama dilleri
Bir bilgisayara ne yapacağını söylemek yerine bir mantıksal programlama dili, bilgisayara nasıl karar vereceği konusunda talimat vermek için bir dizi olgu ve kuralı ifade eder. Mantıksal programlama dillerinin bazı örnekleri aşağıdakileri içerir:
- Prolog
- Absys
- Datalog
- Alma-0
Bilgisayar Programlama Dilleri Ne İşe Yarar?
Bilgisayar programlama dilleri, bilgisayarlarla iletişim kurmak, görevleri otomatikleştirmek ve yazılım geliştirmek için kullanılan araçlardır. Bu diller, bilgisayarlara talimatlar vermenizi ve istediğiniz işlevleri gerçekleştirmelerini sağlar. Aşağıda bilgisayar programlama dillerinin başlıca işlevlerini bulabilirsiniz:
- Programlama dilleri, yeni yazılımlar oluşturmak veya mevcut yazılımları geliştirmek için kullanılır.
- Web programlama dilleri, web siteleri ve web tabanlı uygulama geliştirmede kullanılır.
- Programlama dilleri, büyük veri analizi, makine öğrenimi ve yapay zeka projelerinde kullanılır.
- Programlama dilleri, oyun geliştirme sürecinde kullanılır.
- Mobil uygulama geliştirme için programlama dilleri kullanılır. Android uygulamaları için Java veya Kotlin dilleri, iOS uygulamaları için ise Objective-C veya Swift dilleri kullanılabilir.
- Programlama dilleri, elektronik cihazlar ve gömülü sistemler için kullanılır. C ve C++ dilleri, düşük seviye programlama ve donanım kontrolü gerektiren cihazlar için tercih edilir.
Bir Programlama Dilini Daha Popüler Yapan Özellikler Nelerdir?
C, JavaScript, SQL ve Java gibi geliştiriciler için varsayılan olan bir dizi popüler dil vardır, çünkü başka bir programlama diline geçmek çok fazla araştırma ve çaba gerektirir.
Teknoloji devleri tarafından desteklenen diller de vardır, ama sadece onları desteklemek yeterli değildir. Şirketler, Microsoft’un C# veya Google’ın Flutter veya Meta’nın React‘e güç veren Dart ile yaptığı gibi ağırlıklarını dilin arka planına vermelidir.
Her ikisi de rakip olan Flutter ve React Native, kendi segmentlerinde platformlar arası çözümler ve pazar liderleridir. Büyük teknoloji bağlantıları, ikilinin pazarının çoğalmasına yardımcı olmulştur. Meta’nın sosyal medya platformu Facebook, AirBnB, The New York Times ve Instagram; mobil uygulamalarını iOS ve Android’de geliştirmek için React-Native kullanır.
Bir dizi popüler dil, kendi kütüphanelerine sahip olduklarında geliştiricilere daha hızlı ulaşır. Python bunun klasik bir örneğidir ve daha sonra gelişecek olan geniş kütüphane ekosistemi için bir tohum ekmiştir. JVM, Scala ve Groovy gibi diğer diller de bunların arasında yer alır.
İlgili İçerikler:
Algoritma: Nedir, Nasıl Çalışır, Nasıl Oluşturulur?
Script Nedir, Nasıl Yazılır? Script vs. Tema Arasındaki Farklar
jQuery Nedir? Javascript Framework Değişim Hızında jQuery’nin Günümüzdeki Yeri
En İyi 10 Kod Editörü (IDE) Kod Yazma Programı
Python İle Web Sitesi Nasıl Yapılır?
Yazılım Öğrenmek İstiyorum: Nereden, Nasıl, Hangi Programlama Diliyle Başlamalıyım?
Bootcamp Nedir? Yeni Başlayanlar İçin Bootcamp
Angular Nedir? Yeni Başlayanlar İçin Aksiyonel Angular Rehberi
REGEX (Regular Expressions) Nedir? Veri Analizinde REGEX Nasıl Kullanılır?
MongoDB Nedir? MongoDB Veri Tabanı Avantajları, Kullanım Alanları ve Örnekleri
No-code Nedir? Nocode Platformları ile Kod Yazmadan Uygulama Geliştirmek Mümkün Mü?
TensorFlow Nedir, Ne İşe Yarar?
Xampp Nedir, Nasıl Kurulur? Xampp İndir – Localhost Üzerinde Çalış
Django Nedir? Python İle Web App Geliştime Framework
Visual Studio Code Editörü Kullanım Rehberi
Code Interpreter Nedir? Yazılımcıların İşi Tehlikede mi?
